دیابت یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها بین افراد و مخصوصاً سالمندان است. مبتلایان به دیابت در اکثر اوقات نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارند و یک پرستار دیابتی در منزل، برای بررسی شرایط بیمار و مراقبت از او کافی است. پرستار بیمار دیابتی در منزل باید توانایی‌هایی داشته باشد تا بتواند بهترین مراقبت از بیمار را انجام دهد. در این مقاله به بررسی کلی دیابت و پرستار بیمار دیابتی در خانه پرداخته شده است.
دیابت و دلایل بروز آن
دیابت در واقع افزایش بیش‌تر از حد قند خون بدن است. قند خون بدن توسط انسولین کنترل می‌شود که توسط پانکراس در بدن ترشح می‌شود. در افراد مبتلا به دیابت میزان انسولین تولید شده به کم‌تر از حد نیاز بدن می‌رسد و در نتیجه قند خون بدن افزایش می‌یایبد. در برخی از انواع دیابت نیز انسولین تأثیر لازم و کافی برای پایین آوردن قند خون بدن را ندارد. انسولین باعث می‌شود تا سلول‌ها و بافت‌های بدن قند مورد نیاز خود را از خون دریافت کنند. با کاهش اثر و میزان انسولین، قند کافی به این سلول‌ها نرسیده و میزان اضافه قند در خون باقی می‌ماند. در این شرایط فرد مبتلا به دیابت می‌شود.
دیابت به طور کلی دو نوع دارد و هر یک از آن‌ها به دلایل مختلفی بروز پیدا می‌کنند. دیابت را می‌توان به دو نوع دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲ تقسیم کرد. پرستار بیمار دیابتی در منزل باید راجع به تمام جزئیات انواع دیابت اطلاعات کافی داشته باشد.
دیابت نوع ۱
دلیل بروز دیابت نوع ۱ معمولاً ژنتیک فرد یا عوامل محیطی است. این نوع از دیابت نسبت به دیابت نوع ۲ شیوع کم‌تری دارد. دیابت نوع یک می‌تواند برای تمام افراد و تمامی سنین اتفاق بیفتد اما شیوع آن در نوجوانان شایع‌تر است. این دیابت به انسولین وابسته است و دلیل بروز آن تولید نشدن انسولین توسط پانکراس است.
دیابت نوع ۲
این دیابت که بیش‌ترین میزان شیوع در جهان را دارد، به انسولین وابسته نیست و به این عنوان شناخته می‌شود. در دیابت نوع ۲ انسولین توسط پانکراس تولید می‌شود، اما ممکن است میزان آن برای رسیدن قند به سلول‌ها و بافت‌های بدن کافی نباشد. مقاومت سلول‌ها نسبت به انسولین نیز می‌تواند یکی از دلایل بروز دیابت نوع ۲ باشد.
این نوع از دیابت در بزرگسالان شیوع بیش‌تری دارد و تغذیه نامناسب و کم تحرکی از علت‌های اصلی آن است. با این حال در سال‌های اخیر به دلیل رژیم‌های غذایی نامناسب و خطرناک در نوجوانان و کم‌تر شدن تحرک این قشر، ابتلا به دیابت در آن‌ها نیز افزایش قابل توجهی داشته است.
پرستار بیمار دیابتی در منزل باید توانایی‌های لازم برای مراقبت از بیماران مبتلا به انواع دیابت‌ها را داشته باشد. هر یک از این نوع دیابت‌ها باعث بروز شرایط خاصی در بیمار می‌شوند. مراقبت از بیمار دیابتی در منزل با توجه به شرایط بیمار می‌تواند متفاوت باشد و وظیفه پرستار بیمار در منزل، آگاهی کامل نسبت به آن‌ها است.
دیابت بارداری چیست؟
یکی از انواع دیابت در زنان و در زمان بارداری بروز پیدا می‌کند. این نوع از دیابت معمولاً در ماه ششم الی هفتم بارداری بروز پیدا کرده و باعث بالاتر رفتن قند خون زن باردار می‌شود. با باردار شدن هورمون‌های فرد دچار تغییراتی می‌شود که بدن فرد را نیز دچار تغییر می‌کند. دلیل بروز دیابت بارداری، تغییر در هورمون‌ها و افزایش وزن فرد است.
هورمون لاکتوژن که در زمان بارداری در بدن ترشح می‌شود، باعث پایداری جفت در بارداری شده و ایمنی جنین را افزایش می‌دهد. این هورمون در بلند مدت می‌تواند در برخی از افراد باعث ایجاد مقاومت نسبت به انسولین در بدن شده و باعث بروز دیابت بارداری شود.
پرستار بیمار دیابتی در منزل برای زنان باردار، علاوه بر اطلاعات راجع به دیابت، انواع آن و علائم آن باید نسبت به شرایط بارداری فرد نیز آگاه باشد. پرستار بیمار دیابتی در منزل برای افراد باردار باید توانایی انجام امورات مربوط به بارداری را نیز داشته باشد.
مبتلا شدن به دیابت بارداری به معنی ابتلای همیشگی به آن نیست. با این حال افرادی که در زمان بارداری به دیابت مبتلا می‌شوند، مستعد ابتلا به دیابت نوع ۲ نیز هستند. حدود ۱۰ درصد از زنان در زمان بارداری به دیابت مبتلا می‌شوند که قابل تشخیص توسط پزشک بوده و به راحتی می‌توان آن را کنترل کرد.
علائم دیابت بارداری
خستگی زیاد
تشنگی و گرسنگی بیش از حد
تار شدن دید
چند برابر شدن ادرار
تنگی نفس
چه کسانی به پرستار بیمار دیابتی در منزل نیاز دارند؟
پرستار بیمار دیابتی در منزل معمولاً مخصوص افراد سالمند است. این افراد که توانایی رعایت مراقبت‌ها و کار‌های مخصوص بیماران دیابتی را ندارند، تحت مراقبت قرار می‌گیرند. مراقبت از بیمار دیابتی در منزل وظیفه نسبتاً راحتی است. بیمارانی که امکان مصرف دارو‌ها، نگه داشتن رژیم غذایی و تحرک کافی را ندارند، از پرستار بیمار دیابتی در خانه کمک می‌گیرند.
پرستار بیمار دیابتی در منزل برای زنان باردار نیز می‌تواند بسیار یاری بخش باشد. ممکن است حفظ رژیم غذایی برای این افراد دشوار باشد. این احتمال وجود دارد که فرد باردار با انجام برخی از کار‌ها در زمان دیابت بارداری، باعث آسیب رسیدن به جنین شود. وجود پرستار در این شرایط می‌تواند سلامت جنین و مادر را تضمین کند.
در پرستاری از بیمار دیابتی باردار در منزل چه نکاتی را باید در نظر داشت؟
مراقبت از بیمار دیابتی در منزل که باردار هم هست، کار آسانی نیست. انجام بسیاری از کار‌ها می‌تواند جنین را در معرض خطر قرار دهد. در نتیجه پرستار بیمار دیابتی در منزل باید از شرایط فرد دیابتی، دیابت در دوران بارداری و وضعیت بارداری فرد آگاهی کامل داشته باشد.
پرستار بیمار دیابتی در منزل باید بداند که چه کار‌هایی برای فرد باردار مضر بوده و باعث به خطر افتادن جنین و مادر می‌شود.
وظایف پرستار دیابتی در منزل در قبال فرد باردار
چک کردن مکرر قند خون در زمان‌های مختلف روز
بررسی ضربان قلب
چک کردن فشار خون
نظارت بر رژیم غذایی فرد باردار
انسولین در صورت نیاز
ورزش به همراه بیمار و نظارت بر سلامت بیمار در زمان تحرک
مزایای پرستار بیمار دیابتی در منزل کدام است؟
پرستار دیابتی در منزل می‌تواند بسیار مفید بوده و کمک زیادی به فرد دیابتی و همراهان او در منزل کند.
مراقبت از بیمار دیابتی در منزل می‌تواند او را از ابتلا به انواع بیماری‌های مسری حفظ کند.
هزینه استخدام پرستار بیمار دیابتی در منزل کم‌تر از بستری کردن بیمار در بیمارستان است.
خدماتی که پرستار تمام وقت به بیمار ارائه می‌کند، بیش‌تر از خدمات پرستاران در بیمارستان است.
سلامت روانی فرد مبتلا به دیابت در خانه بیش‌تر است.
وجود اعضای خانواده در کنار بیمار باعث بالاتر رفتن روحیه می‌شود.
پرستار بیمار دیابتی در منزل، می‌تواند هر لحظه وضعیت قند خون بیمار را چک کند.
با افزایش قند خون، پرستار بیمار دیابتی در خانه به سرعت می‌تواند میزان قند بیمار را کاهش دهد.
برای جلوگیری از ابتلا به دیابت چه روش‌ها و مراقبت‌هایی وجود دارد؟
دلیل ابتلای بسیاری از افراد به دیابت، عدم پیشگیری از آن است. مراقبت‌هایی برای جلوگیری از ابتلا به دیابت وجود دارد که انجام آن‌ها در اکثر مواقع از بروز دیابت پیشگیری می‌کند.
روش‌های پیشگیری از ابتلا به دیابت
عدم مصرف قند و شکر‌های تصفیه شده
مصرف شکر و برنج قهوه‌ای به جای سفید
داشتن فعالیت و تحرک منظم
نوشیدن آب به مقدار زیاد
لاغر شدن در صورت ابتلا به چاقی
عدم استعمال دخانیات
عدم مصرف نوشیدنی‌های الکلی
داشتن رژیم غذایی سالم با حداقل میزان کربوهیدرات غیر طبیعی
مصرف گیاهان طبیعی، میوه‌ها و سبزیجات
دوری کردن از تنبلی
مصرف غذا‌هایی با فیبر بالا
مصرف ویتامین D به مقدار کافی
عدم مصرف غذا‌های فراوری شده مانند کنسرو‌ها، سوسیس، کالباس و…
داشتن خواب کافی
کاهش مصرف گوشت قرمز
دوری از استرس